Czystość urządzeń, sprzętu i powierzchni roboczych na terenie zakładu przemysłowego jest zagadnieniem o priorytetowym znaczeniu i ma bezpośredni wpływ na jakość i zgodność wytwarzanych produktów w branżach: spożywczej, opakowaniowej i kosmetycznej. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia nawet 23 miliony osób rocznie w Europie choruje w wyniku spożycia zanieczyszczonej żywności, a kilka tysięcy z tego powodu umiera. Obszary zagrożeń to najczęściej bakterie i wirusy, ale również alergeny, substancje chemiczne oraz ciała obce.
Mimo że dostawcy rozwiązań systemowych do walki z drobnoustrojami w zakładach przemysłowych dołączają instrukcje i konsultują metody skutecznego utrzymywania czystości, to warto podkreślić kilka podstawowych kwestii związanych z czynnością czyszczenia ręcznego. Surowce i półprodukty, stykając się w czasie procesów produkcyjnych z powierzchniami i częściowo do nich przywierając, mogą utworzyć biofilm, który zazwyczaj zawiera komórki bakteryjne o wysokiej odporności na dezynfekcję. Pozbywanie się uporczywych zanieczyszczeń tego typu jest związane z porowatością powierzchni, temperaturą i specyfiką samego surowca. Czyszczenie za pomocą piany, dezynfekcja przy użyciu środków chemicznych, czyszczenie suchą parą lub oddziaływanie światłem UV-C przy odpowiednim stosowaniu mogą być bardzo skuteczne. Jednak nie zawsze przy użyciu wspomnianych metod, można całkowicie pozbyć się zagrożeń. Nie wszystkie wymienione metody czyszczenia i usuwania biofilmu mogą być używane w określonych warunkach bez ograniczeń, np. stosowanie mycia pod wysokim ciśnieniem generuje aerozole odpowiedzialne za roznoszenie w przestrzeni zakładu drobnych kropel wody, które mogą transmitować drobnoustroje nawet na duże odległości. Promieniowanie UV-C skutecznie sterylizuje głównie powierzchniowo, inne sposoby mogą nie wykazywać całkowitej skuteczności w miejscach trudno dostępnych. Uzupełnieniem wspomnianych metod pozostaje czyszczenie ręczne, które wykonywane we właściwy sposób i przy użyciu odpowiednio dobranego sprzętu znacząco redukuje zagrożenia bakteriologiczne. Szczotki są najczęściej używanym sprzętem do ręcznego czyszczenia, a ich bogaty wybór kształtów pozwala na odpowiednie dopasowanie do specyfiki zanieczyszczenia oraz miejsca i środowiska jego występowania. Oferta naszego sklepu zawiera szczotki ręczne, szczotki do szorowania, drobne szczotki do czyszczenia detali, szczotki do rur, szczotki do zbiorników oraz szczotki do szczelin. Osobną grupę stanowią szczotki do usuwania skroplin, mocowane na długich kijach. Producenci szczotek zadbali nie tylko o kształt uchwytów, który ułatwia pracę personelowi, ale również maksymalnie ograniczyli występowanie zbędnych zagłębień mogących gromadzić wodę i mikroorganizmy. Zróżnicowany rodzaj dostępnego włosia: twardy, średni i miękki, pozwala dobrać szczotkę do rodzaju zanieczyszczenia i powierzchni. W celu dodatkowej poprawy bezpieczeństwa użytkowania, firma Vikan wdrożyła system UST, czyli specjalny sposób mocowania włosia w korpusie szczotki bez metalowego elementu łączącego i bez żywicy. To nowatorskie rozwiązanie zapobiega wypadaniu pojedynczych włosów i ułatwia równomierne rozłożenie siły nacisku podczas czyszczenia, co znacząco wpływa na efektywność pracy. Obok szczotek, często używanym narzędziem są skrobaki z elementem roboczym wykonanym z mocnego tworzywa sztucznego lub metalu, wykorzystywane do usuwania resztek surowca i przyschniętych zabrudzeń. Producenci skrobaczek oferują dużą gamę kształtów i wielkości, często w różnych wariantach twardości.
Usuwanie nadmiaru płynów, użytych w czasie procesów związanych z ręcznym myciem i czyszczeniem powierzchni, można wykonywać za pomocą ręcznych ściągaczek do wody. Narzędzia te mogą występować w wersji z pojedynczym lub podwójnym piórem i są dedykowane do stołów/blatów roboczych, lub podłóg.
Opisywany sprzęt posiada pełną przydatność do kontaktu z żywnością, możliwość pracy w temperaturze od -20°C, odporność na temperatury do 121°C, może być poddawany sterylizacji termicznej. Zakres wartości pH w stężeniu użytkowym tworzyw i włosia sprzętu do ręcznego czyszczenia wynosi 2 do 10,5, co pozwala na bezpieczny kontakt z większością substancji występujących w miejscu pracy.
Ewolucja standardów: BRC i stosowanie długopisów wykrywalnych
Najnowsze wydanie certyfikacji BRC Food Safety - wersja 9, dotyczy ewolucji najlepszych praktyk w zakresie bezpieczeństwa żywności.
Wiele zakładów ma już za sobą audyt zgodny z tą wersją. Wczesne dane zostały udostępnione pod koniec zeszłego roku i obejmują tematy takie jak: kontrola produktu, standardy zakładu, personel i bezpieczeństwo żywności. Zawiera także bezpośrednie odniesienie do długopisów w Klauzuli 4.9.6.2.